Zondag 23-8

De dag voor het vertrek: normaal een stressdag. Hebben we alles? Niets vergeten? Mijn vrouw pakt altijd de koffers in, ik mag mijn mee te nemen kleding daarvoor klaarleggen. En is alles geregeld voor thuis? De planten, de tuin, de timers voor de verlichting? De directe buren zijn ingelicht en zullen de bloembakken in onze tuin water geven. De taxi die ons naar de opstapplaats van de bus brengt is besteld. En de wekker staat op scherp: om 4 uur loopt hij af. Vanavond dus op tijd naar bed...

Het valt ons ook dit jaar weer op hoeveel woon-werkverkeer al op dit vroege, nog donkere uur onderweg is. Op vakantie gaan terwijl iedereen nu weer moet werken of naar school gaat doen we nu alweer 7 jaar. Dit versterkt a.h.w. ons vakantiegevoel! Bovendien zijn de vakantielocaties rustiger, is de grootste zomerhitte dan getemperd, hetgeen tevens geldt voor de prijzen. Alleen is het ’s avonds vroeger donker. En dat merken we bij aankomst in ons hotel in Zuid-Duitsland na een lange rit met diverse tussenstops, waarbij het landschap hoe zuidelijker steeds fraaier werd. Een diner in candlelight, waarbij de eerste contacten met medereizigers worden gelegd, besluit deze eerste reisdag.

De busreis verloopt net als de beide vorige jaren weer naar wens en voor de derde keer met Bolderman. Aangezien mijn vrouw vliegen haat, hebben we twee jaar terug een dergelijke busreis geboekt naar Barcelona en vorig jaar naar Toscane. Aanvankelijk leek het een lange zit, maar zowel heen- als terugreis vlogen om: in de bus alle ruimte, met airco en prima chauffeur die om de 2 à 2½ uur een half uur pauze houdt. Even de benen strekken met een hapje en drankje bij een wegrestaurant. En in de bus is er genoeg te zien van de omgeving, te lezen, te internetten en te converseren met busgenoten. Daar kun je met je eigen auto toch niet tegenop? En daarbij is de hele reis met alle hotels en excursies voor je geregeld. Ontspanning en ontzorging ten top! Aan het eind van de dag weer een goed verzorgd diner in een hotel in de buurt van Boedapest.

Via het landelijke zuiden van Hongarije rijden we naar de grens met Roemenië. Daar stapt onze lokale gids in die ons de rest van de trip zal begeleiden. De eerste stad in Roemenië is Arad, aan de rivier de Mures waar we een stadsrondrit krijgen. Een overdaad aan prachtige architectuur in overwegend Jugendstil.

Na de lunch rijden we door de Westkarpaten in Transsylvanië naar Deva, een stad die wordt beheerst door het fort boven op de berg. We eindigen ‘s avonds in een modern gebouwd typisch Roemeens hotel, m.a.w. van buiten behoorlijk afzichtelijk. Zó zijn hier ook veel flatgebouwen: een stijl die wij in ons land nooit zouden toestaan, noem het maar “mooi lelijk”. Persoonlijk vind ik dat altijd de charme van een ander land: je ziet veel wat wij niet hebben of kennen. Deels zou je dat ook hier willen hebben, maar er is ook genoeg dat je bij ons zeker niet zou willen.

Wederom een warme zomerdag: 28 graden, maar de voorspellingen voor alle komende dagen liggen op 35 graden. Onze tablet geeft aan dat Nederland vandaag herfstweer heeft met een zomerstorm. Tja, je kunt nu eenmaal niet alles hebben...

Vroeger had je tijdens vakanties echt te maken met een informatiegat. Pas bij terugkeer wist je wat er in je land tijdens je afwezigheid allemaal was gebeurd door de stapel kranten door te nemen. Sinds de laatste 8 jaar raadpleeg je 's avonds je tablet en ben je weer helemaal op de hoogte met het thuisfront. Zo heb ik in 2017 met mijn tablet vanaf mijn vakantieadres een ingezonden artikel naar de krant verzonden dat enkele dagen later is geplaatst, en heb ik vorig jaar vanaf het hotelbalkon in Italië voor mijn plotseling overleden tante een afscheidstoespraak opgesteld die enkele dagen daarna op haar uitvaart door een neef van mij is voorgelezen. Moest je in het begin met je laptop nog wel eens naar de lounge of een aparte ruimte, tegenwoordig hebben de hotels in alle kamers wifibereik. Hoewel vakantie oorspronkelijk bedoeld is om even te ontsnappen aan het ritme van alledag en de wereld achter ons te laten, willen de meeste vakantievierders, mijzelf incluis, tegenwoordig op deze manier tijdens onze vakantie contact met het thuisland en de rest van de wereld blijven houden...

We verlaten Deva en rijden oostwaarts naar Sibiu, een van de oudste steden van Roemenië. Tijdens de stadstour zien we de zogenoemde Kleine Ring; de drie centrale pleinen met hun gotische en Weense barokke patriciërshuizen, de ijzeren Leugenbrug en het Bisschoppelijk Paleis. We brengen een bezoek aan de Orthodoxe Metropolietenkerk en de Evangelische kathedraal.

Kerken vormen bij deze cultuurrondreizen altijd een belangrijk onderdeel van de excursies. Het is altijd weer verbazingwekkend met hoeveel inspanning deze kerken in vorige eeuwen tot stand kwamen zonder machinekracht: alles met man- en paardenkracht. De afmetingen zijn steeds enorm, de aankleding zeer weelderig. Vergelijk dat eens met tegenwoordig. Als er nu al een kerk wordt gebouwd, blinkt hij uit in eenvoud en de maatvoering is afgestemd op ontkerkelijking. En als het even kan, wordt het een multifunctionele ruimte. Vergeleken met toen is het nu armoe troef...

Na het bezoek aan deze cultuurhoofdstad rijden we naar de imposante burcht Bran waar de romanfiguur Dracula zijn basis moet hebben gehad. Dracula is het Roemeense woord voor duivel en er zijn heel wat verhalen met vampiers rondom deze 15e eeuwse figuur ontstaan.

We eindigen de dag in Predael waar we 3 nachten zullen blijven. Na de 3 vorige nachten telkens in een ander hotel gebivakkeerd te hebben, is nu enige vorm van honkvastheid welkom. Mijn vrouw heeft nu zelfs de koffers uitgepakt en de kleding in de kasten opgehangen. Dat voelt even anders dan drie dagen achtereen uit je koffer leven...

Vrijdag 28-8

Vandaag staat de hoofdstad Boekarest op het programma en dat betekent alle aandacht voor alles wat onder dictator Ceausescu gebeurde. Onder zijn bewind onderging de stad een metamorfose waarvan de grootheidswaanzin van de dictator met zijn protserige overheidsgebouwen nog steeds zichtbaar is. Aan het tegenwoordige Plein van de Revolutie ligt het grote gebouw dat ooit dienst deed als zetel van de communistische partij. Toen in 1989 opstanden waren tegen het regime van Ceausescu, hield hij vanaf het balkon van dit enorme pand zijn laatste toespraak om de gemoederen te kalmeren. Op youtube zijn hiervan beelden te zien. Voor hem was het echter te laat en vluchtte hij hierna met zijn vrouw vanaf ditzelfde gebouw in een helikopter om te ontsnappen aan de woedende menigte en aan het leger.
Bij gebrek aan brandstof moest de helikopter echter landen voordat hij het land kon verlaten. Een auto werd gevorderd, maar Ceausescu en zijn vrouw werden onderweg herkend en alsnog gearresteerd. Er volgde een kort proces, waarna het echtpaar meteen naar buiten werd gesleurd en (eerste kerstdag 1989) werd geëxecuteerd. Zijn leven lang had de dictator ontsnappingswegen laten aanleggen, maar het heeft hem niet geholpen.
De naald die nu op het plein staat symboliseert de wedergeboorte van Roemenië na de val van het communisme, die enkele weken daarvoor begonnen was met de val van de Berlijnse Muur.

Het bijzondere van deze excursie vind ik dat we de schokkende beelden van deze opstand 31 jaar geleden op de tv zagen, en nu dan zelf op de plek staan waar dit allemaal toen gebeurde. 

Deze dag staat te boek als een vrije dag in het reisprogramma. Toen we in Barcelona zaten, maakten we hiervan gretig gebruik om een dagje 'thuis' te blijven aan de rand van het hotelzwembad. Maar omdat dit hotel in Predeal daarover niet beschikt, nemen we deel aan de excursie naar Brasov. En deze gaat per trein, want de buschauffeur moet aan zijn rusturen voldoen.

Vanaf het station in Brasov gaat het per bus naar het oude centrum waar we het stadhuis en de zogeheten Zwarte Kerk bezoeken. De kerk draagt deze naam dankzij de grote stadsbrand van 1689. Hij is in gebruik als Lutherse kerk en is beroemd vanwege zijn grote verzameling tapijten die overal in de kerk hangen, geschonken door handelaren als dank voor een behouden thuisreis.

Volgens de gids gaat het hier om de grootste gotische kerk tussen Istanbul en Venetië. Zelf zouden we daar nooit op gekomen zijn. Zo zie je maar dat het fijn is om een gids te hebben die je daarop wijst. Hét grote voordeel van een gids tijdens zo’n rondreis vind ik nog altijd het feit dat hij je meteen langs de juiste plekken leidt en zo nodig de entree al heeft geregeld.

Meestal is er na de rondleiding tijd om op je eigen houtje door de stad te zwerven en onze ervaring is dat dat meestal te kort is. Je moet wél weer op tijd terug zijn bij de bus, want zo'n reisgroep kent in dit opzicht al meteen vanaf het begin een sterke sociale controle. De buschauffeur zet al meteen de toon op de eerste reisdag door eventuele telaatkomers al meteen via de microfoon aan te spreken en ik moet zeggen, dat helpt wél om de discipline er voor de rest van de reis in te houden.

Zondag 30-8

Na drie nachten in hetzelfde hotel te hebben vertoefd, hebben we onze koffers weer gepakt en vervolgen wij onze omzwervingen door Roemenië naar Radauti waar we 2 nachten zullen verblijven. Natuurschoon en cultuur zijn ook vandaag dé bezienswaardigheden die elkaar afwisselen.

Gisteravond kwamen we eindelijk toe aan de vraag aan wie we een ansichtkaart gaan sturen. We stelden vast dat het er elk jaar minder worden… Stuurden we 20 jaar geleden nog wel zo’n 20 tot 30 prentbriefkaarten, nu zijn het er nog zes. De reden? Ten eerste is het flink uit de mode geraakt om jan en alleman kaarten te sturen. We krijgen er zelf ook steeds minder, terwijl iedereen in onze kring er juist wél op uittrekt, zelfs nog meer dan vroeger. Ten tweede beperken wij het kaarten versturen steeds meer tot de ouderen binnen onze kring. En zoals dat helaas gaat, ieder jaar zijn er steeds minder ouderen onder ons. Vorig jaar hebben we vanuit Florence nog een kaart aan een tante van mij gestuurd, tevens voor haar 99^e verjaardag. En het ongelukkige toeval wilde dat zij juist op haar verjaardag overleed... Van de ouderen aan wie wij nog steeds een ansichtkaart zenden weten wij in ieder geval dat zij deze altijd zeer op prijs stellen, dus die traditie houden wij in ere, Deo Volente…

De temperatuur is hier nog steeds onverminderd 36 graden, terwijl Amsterdam 18 graden scoort. Iemand in de bus beweerde dat het hier nu dus twee keer zo warm is als in Amsterdam. Ik heb geantwoord dat die wetmatigheid niet opgaat. Je zegt op een winterdag bij 1 graad toch ook niet dat het twee keer zo warm is als de thermometer even later op 2 graden staat? Een ander merkte op dat het getalsmatig wél klopt, maar meteorologisch niet, waarna de discussie werd gesloten.

Vandaag staat het gebied van Bucovina op het programma. Hier maken we kennis met de bijzondere kloosters in Sucevita en Moldovita. Ze zijn zeer bezienswaardig en prachtig beschilderd met fresco's. De overdaad aan beschildering, zowel buiten als binnen is enorm. Opvallend is dat er nergens verval of achterstallig onderhoud valt te bespeuren. De koelte in elke kerk is telkens weer even een verademing, want de hitte duurt onverminderd voort. 

Na twee overnachtingen verlaten we Radauti op weg naar de Prislop Pass, 1400 meter hoog. Deze pas is de belangrijkste route om Bukovina te verbinden met Meramures. De wegen zijn niet al te best en eenmaal bovenop bezoeken we een klooster.

Het is onze derde reis dat we een reisgids meemaken en ook deze keer kunnen we zeggen hoeveel interessante informatie hij op een smaakvolle wijze aan de man weet te brengen. We raken ook steeds meer onder de indruk van het leven op het platteland en in de dorpen waar je je soms decennia terug waant. In Barsana alweer een klooster, maar een heel bijzonder: het bekende Houten Klooster.

Vanuit het hotel in de buurt van Boedapest gaat het nu naar onze volgende overnachting in Zuid-Duitsland. Dat betekent dat we Oostenrijk volledig doorkruisen. Onderweg doen we Passau aan, gelegen op de samenkomst van drie rivieren: Donau, Inn en Ilz. De stad heeft door alle eeuwen heen te kampen gehad met overstromingen, de laatste keer in 2013 toen het water de op één na hoogste overstromingsstand bereikte. Het record was in 1501 toen het water nog zo'n 30 cm hoger kwam. Op de muur van het stadhuis staan al deze jaren met strepen op de muur aangegeven. Omdat ik zelf iets met overstromingen heb (1953 in Zeeland o.a.), heeft Yvonne mij naast deze 'meetlat' vereeuwigd. En de meeste huizen langs de Donau in Passau tonen nog steeds tot waar het water toen reikte, omdat het pleisterwerk tot een bepaalde hoogte duidelijk zichtbaar is hersteld van de laatste overstroming. De temperatuur is hier gelijk een stuk lager, nog maar 21 graden en dat betekent na de hitte van Roemenië een forse aderlating, maar een die nu wel welkom is. Nog één nacht, dan zullen we ons kikkerlandje weer aandoen waar vandaag volop regen gevallen schijnt te zijn...