Dorpsraad: “Sluit dit illegale hotel!”
De omwonenden ontdekten in 2023 bij toeval dat in de luxe woningen niet werd gewoond – zoals het bestemmingsplan voorschrijft – maar dat hierin een hotel gevestigd was. De Dorpsraad Sloten-Oud Osdorp heeft in augustus 2023 onmiddellijk na deze ontdekking een handhavingsverzoek bij de gemeente ingediend. De verwachting was dat de gemeente dit illegale hotel snel zou opdoeken. Sinds 2017 geldt er immers in heel Amsterdam een hotelstop, maar niets van dat alles. In tegendeel.

Projectontwikkelaar wilde luxe villa’s al niet verkopen
Er hing – volgens omwonenden – na op de oplevering van de zes villa’s medio 2023 “meteen al een zweem van geheimzinnigheid rond dit bouwproject”. Sloterwegbewoners hadden noch tijdens de bouw, noch na de oplevering iets kunnen bespeuren omtrent de verkoop van deze luxe nieuwbouwwoningen. Normaal gesproken plaatst de ontwikkelaar al ruim voor aanvang – of tijdens – de bouw een groot reclamebord bij zijn project dat verwijst naar een commerciële verkoopwebsite. Hier: niets van dit alles.
Toen de zes villa’s eenmaal waren opgeleverd, bleek opeens dat hierin een hotel was gevestigd. Dit was uiteraard illegaal, aangezien het bestemmingsplan voor alle zes huizen nadrukkelijk een woonfunctie vermeldt. Bovendien geldt in heel Amsterdam – en dus ook voor Sloten – al sinds 1 januari 2017 een hotelstop en heeft de gemeente nooit in afwijking daarvan vergunning verleend voor de exploitatie van een hotel in deze woonhuizen.  

Gemeente schuift Dorpsraad opzij

Toen bekend was geworden dat hier een illegaal hotel was gevestigd, kwam de Dorpsraad Sloten-Oud Osdorp dan ook ogenblikkelijk in het geweer hiertegen. De raad eiste in augustus 2023 dat de gemeente ging handhaven en deze illegale situatie zou beëindigen. Bij uitblijven van tijdig optreden zou de Dorpsraad de gemeente in gebreke stellen. Aangezien het hierna stil bleef van gemeentezijde bleef de Dorpsraad zijn verzoek om handhaving keer-op-keer herhalen.

Uiteindelijk kreeg de Dorpsraad een ronduit stuitende reactie: De Dorpsraad zou plotseling in deze zaak ‘niet belanghebbend’ zijn. Hoezo? De Dorpsraad is immers al sinds 1963 een erkende gesprekspartner van de gemeente als vertegenwoordiger van de bewoners van het landelijke gebied. Waarom zou dit nu dan plotseling niet langer het geval zijn? Hoe het ook zij: Door deze uitspraak kreeg het verzoek tot handhaving ook het stempel ‘niet ontvankelijk’.

Deze reactie schiet de Dorpsraad – met dorpsraadsvoorzitter Sjoerd Jaasma voorop – in het verkeerde keelgat. De raad laat zich niet afschepen en gaat de mogelijkheden na voor het doen van aangifte. Later laat de gemeente weten “desondanks toch een onderzoek in te stellen”.

Op 5 oktober 2023 blijkt de gemeente inderdaad ter plaatse een controle te hebben uitgevoerd. De Dorpsraad vraagt vervolgens hulp van de gebiedsmakelaar, de gemeentelijke functionaris die als tussenpersoon tussen stadsdeel / gemeente en de bewoners opereert, maar deze blijkt in een zaak als deze niets te kunnen betekenen.

Hoorzitting om afwijzing handhavingsverzoek

Op 11 januari 2024 organiseert de gemeente een hoorzitting over het bezwaar van de Dorpsraad tegen het niet ontvankelijk verklaren van het bezwaar tegen het illegale hotel. Dorpsraadsvoorzitter Sjoerd Jaasma verwoordt hier – ruim vijf maanden na het oorspronkelijke handhavingsverzoek – nogmaals het bezwaar en informeert tevens naar de voortgang van de handhaving van dit illegale hotel.

Pas in april – dus weer drie maanden later – maakt de gemeente bekend dat de Dorpsraad wél ontvankelijk is met zijn verzoek tot handhaving. Het was goed nieuws dat het bezwaar van de Dorpsraad niet langer opzij geschoven kon worden. Aan de andere kant was het duidelijk dat er in acht maanden – ondanks alle inzet van de dorpsraadsvrijwilligers – niets was bereikt: De gemeente trad nog altijd niet op tegen het illegale hotel. 

Gemeente: “Handhaving niet zo makkelijk”

In augustus 2024 – inmiddels een vol jaar na het eerste verzoek tot handhaving – reageert de gemeente dan toch eindelijk op het oorspronkelijke verzoek tot handhaving. Het ontluisterende antwoord: “We zijn nog steeds bezig met handhaving, maar dat is niet zo makkelijk”. Hoezo is dit moeilijk? De gemeente treedt met grote regelmaat overal in de stad effectief op tegen illegale situaties. Waarom hier dan niet?

Via de politieke weg

De onverzettelijke Dorpsraad geeft echter niet op. Nu wordt geprobeerd handhaving via de politieke weg voor elkaar te krijgen. D66 stelt dit aan de orde in de stadsdeelcommissie. In zijn vergadering van 28 oktober 2024 besluit de Dorpsraad de gemeente formeel in gebreke te stellen en contact op te nemen met de SP-fractie in de gemeenteraad.

In zijn vergadering van 28 oktober besluit de Dorpsraad de gemeente formeel in gebreke te stellen en contact op te nemen met de SP-fractie in de gemeenteraad. Deze partij heeft – ook als er geen verkiezingen zijn – immers een luisterend oor voor bewoners, zelfs die van ‘buiten de Ring’. Meteen de volgende dag – dus toen nog niet bekend was dat hier een AZC zou komen – heeft Remine Alberts aan wethouder Van Dantzig al de volgende vraag gesteld: “Ik heb een casus van zes villa's die niet worden bewoond, maar als hotel verhuurd, zonder vergunning. Er is al melding van gemaakt, maar handhaving heeft alleen een mail gestuurd dat er een onderzoek is gestart. Dat was in april. Sindsdien is het oorverdovend stil. Inmiddels is er ook een ingebrekestelling de deur uit. Hoe wil je dat ik dit aanvlieg? Ik wil geen antwoord dat het druk is. Dit is zo illegaal als wat.”

Zoals gezegd: De Dorpsraad heeft eind oktober zijn eerdere dreigement van in gebreke stelling omgezet in een formele in gebreke stelling. Hierop reageerde de gemeente met een tot nu toe nog niet gehoorde andere argumentatie, namelijk dat er in de villa’s sprake was van short stay en dat dat volgens het bestemmingsplan wel was toegestaan. De Dorpsraad daarover: “Hoe de gemeente daarbij kwam, is niet duidelijk. Op internet was immers zichtbaar dat je hier voor twee of drie dagen kon boeken. Het ging om dagjesgasten. Om een hotel en niet om short stay.”

Bewonersbrief in twee versies
Acht dagen later – op 5 november – ontvingen de bewoners van het oostelijke deel van de Sloterweg opeens de huis-aan-huisbrief over de komst van de noodopvang voor jonge asielzoekers in de zes villa’s. Deze brief kende overigens twee versies: In de ene versie werd niets vermeld over de informatieavond op 2 december en in de andere versie stond deze bijeenkomst wél volledig aangekondigd. Naast het gegeven dat de omwonenden zich overvallen voelden over de komst van het AZC leidde dit tot verdere onrust en argwaan.

Een jaar lang tegenwerken en vertragen

Dat de bewoners van de Sloterweg zich na dit alles overvallen voelen is alleszins begrijpelijk. Wie de hele lijdensweg rond het handhavingsverzoek sinds augustus vorig jaar overziet kan alleen maar concluderen dat men door de gemeente met een kluitje in het riet is gestuurd. Democratische procedures zijn door de gemeente en het stadsdeel bewust tegengewerkt en eindeloos vertraagd. De volhardende Dorpsraad heeft zich een uitputtingsslag moeten laten welgevallen die alle vertrouwen in de overheid heeft weggeslagen.

 Wat zat er achter het alsmaar blijven gedogen?

Grote vraag bij dit alles is welk belang de gemeente – vanaf welk moment – heeft gehad om de woonbestemming van deze zes nieuwbouwhuizen niet te handhaven. Ging het medio 2023 ‘slechts’ om pure nalatigheid van de gemeente om niet te willen handhaven tegen het illegale hotel of ging men bewust niet in op het handhavingsverzoek van de Dorpsraad? Of was men al die tijd al van plan om hier vluchtelingen te huisvesten en kwam de illegaliteit van een hotel de gemeente hier eigenlijk wel goed uit?

Grote financiële belangen?

Deze hele zaak roept veel vragen op. Enkele voorbeelden:

• Wat waren op welke momenten de werkelijke overwegingen van de gemeente die hebben meegespeeld om aanvankelijk niet te reageren op het handhavingsverzoek van de Dorpsraad en om de bewonersvertegenwoordiging daarna zelfs buiten spel te zetten?  
• Is de gemeente er tijdens de (latere?) onderhandelingen met de eigenaar in meegegaan om het illegale hotel te laten voortbestaan teneinde het later te kunnen omzetten in asielopvang?
• Was er sprake van handjeklap met de investeerder, die nu slapend nog rijker wordt omdat zijn vastgoed voor tenminste een jaar – en vermoedelijk zeker twee jaar – door het COA wordt afgehuurd waarvan bekend is dat het COA hiervoor vanuit de algemene middelen fors betaalt? Op welk moment is deze voor de vastgoedeigenaar financieel gunstige oplossing gaan spelen?

Zaak voor gemeentelijke Ombudsman

Als er een zaak is die aan de gemeentelijke Ombudsman zou moeten worden voorgelegd, dan is het zeker deze. Sinds het vernietigende rapport van de Ombudsman in 2022 over de slechte klachtenafhandeling door de gemeente blijkt er nu, twee jaar later, nog geen sprake van enige verbetering. Als de gemeente zo voortgaat zal het vertrouwen in de overheid laag blijven. Niet handhaven leidt immers tot uitholling van het gezag.

Geeft wethouder openheid van zaken?

Op 2 december is er van 19 tot 21 uur een bewonersbijeenkomst in Buurthuis België in Nieuw Sloten. Wethouder Rutger Groot Wassink, het stadsdeel en het COA zullen de bewoners dan meer informatie geven. Zal het daar alleen gaan over de onder buurtbewoners levende zorgen over de gevolgen van de komst van de jonge asielzoekers naar Sloten? Of krijgt de gemeente hier ook vragen over zijn rol in het afgelopen jaar? Over het traineren, het bewust niet willen handhaven tegen het illegale hotel en over de mogelijke deal die met de vastgoedeigenaar is gesloten.

 

Lees verder:

* Grotendeels zwartgelakte vergunningsaanvraag voor noodopvang van 84 jonge asielzoekers door het Centraal Orgaan Asielzoekers, 7 november 2024.

* Rapport over de ruimtelijke onderbouwing, uitgevoerd door Arcadis, 8 november 2024.

 

Naschrift van de Dorpsraad Sloten-Oud Osdorp over de komst van het AZC aan de Sloterweg:
“Wij  zien in principe geen bezwaren tegen de opvang van jonge asielzoekers in het dorpsraadgebied, hoewel wij een andere locatie beter achten. Mocht toch gekozen worden voor de Sloterwegpanden, dan zullen wij ons verzetten tegen een wijziging van de bestemming ‘wonen’ voor de panden / het perceel (zoals aangevraagd door de gemeente), tenzij in de vergunning expliciet wordt opgenomen dat na beëindiging van de opvangfunctie de locatie / het perceel een enkelvoudige bestemming ‘wonen’ krijgt." Daarnaast betreurt de Dorpsraad net als de bewoners om met de komst van het AZC voor een voldongen feit te worden gesteld en weigert aan de schijnparticipatie die nu start mee te doen. Tot slot voelt de Dorpsraad zich 'gepiepeld' nu de aap uit de mouw lijkt gekomen waarom er altijd nooit gehandhaafd is tegen het illegale hotel aan de Sloterweg.

 

Theo Durenkamp en Tamar Frankfurther; 28 november 2024.

 

Zie ook: Gedogen illegaal hotel leidt tot asielopvang Sloterweg – Sloten-Oud Osdorp

en https://www.facebook.com/groups/699079684341261/user/100007460076220